Een Individuele Pensioentoezegging (IPT-verzekering) is een veelgebruikte manier voor bedrijfsleiders om aanvullend pensioen op te bouwen via hun vennootschap. Hoewel deze optie vaak geprezen wordt om zijn fiscale voordelen, zijn er ook enkele nadelen en aandachtspunten waarmee je rekening moet houden. Hieronder bespreken we de belangrijkste.
1. Strikte voorwaarden en het 80%-criterium
De fiscale voordelen van een IPT zijn enkel geldig als je voldoet aan het 80%-criterium. Dit betekent dat de optelsom van je wettelijk en aanvullend pensioen niet meer mag bedragen dan 80% van je laatste brutojaarsalaris. Voor bedrijfsleiders met een laag loon kan dit beperkend zijn, omdat ze niet de volledige premie kunnen benutten.
2. Fiscaal voordeel is gebonden aan vennootschap
Een IPT-verzekering kan enkel worden afgesloten via een vennootschap. Dit betekent dat zelfstandigen zonder vennootschap geen gebruik kunnen maken van deze pensioenoplossing. Bovendien moet het pensioen altijd ten laste van de vennootschap blijven, wat minder flexibiliteit biedt als je je carrière anders wilt vormgeven.
3. Complexiteit en de noodzaak van advies
Een IPT-verzekering vereist een zekere fiscale en juridische kennis om de voordelen te benutten. Zonder professioneel advies loop je het risico op onverwachte kosten of foutieve berekeningen. Dit kan extra uitgaven met zich meebrengen, aangezien je mogelijk een fiscaal adviseur of pensioenplanner nodig hebt om de IPT optimaal te beheren.
4. Belastingen bij uitkering van het pensioen
Hoewel de premies fiscaal aftrekbaar zijn, is de uitkering belastbaar bij pensionering. Afhankelijk van het moment en de vorm van de uitkering kunnen deze belastingen flink oplopen, wat het nettoresultaat vermindert. Het effectieve rendement kan dus lager uitvallen dan verwacht.
5. Beperkte liquiditeit van het opgebouwde kapitaal
Een IPT-verzekering is bedoeld als pensioeninstrument, waardoor het opgebouwde kapitaal beperkt beschikbaar is vóór de pensioengerechtigde leeftijd. Hoewel een voorschot mogelijk is voor vastgoed, kan het kapitaal verder niet gebruikt worden voor andere doeleinden. Dit maakt het minder flexibel dan bijvoorbeeld andere investeringsopties.
6. Lage gegarandeerde rentevoeten
De rentevoeten die aan een IPT-verzekering gekoppeld zijn, liggen doorgaans laag. Dit kan het rendement beperken, vooral als je vroeg begint met het opbouwen van pensioen. In periodes van hoge inflatie is het mogelijk dat de waarde van je kapitaal stagneert of zelfs daalt in reële termen.
7. Stijgende inflatie en koopkrachtverlies
Doordat de opbrengsten van een IPT-verzekering vaak niet meegroeien met de inflatie, kan je koopkracht over de jaren significant dalen. Dit geldt met name voor defensieve financiële producten, zoals sommige IPT-verzekeringen, die gericht zijn op kapitaalbehoud en minder op groei.
8. Hoge kosten en commissies
Afhankelijk van de aanbieder kunnen de kosten voor een IPT-verzekering aanzienlijk zijn. Dit kan variëren van administratiekosten, instap- en uitstapkosten tot beheerskosten, die op de lange termijn het rendement negatief kunnen beïnvloeden.
9. Regelmatige aanpassing vereist om fiscale voordelen te behouden
Omdat het 80%-criterium gebaseerd is op je laatste loon, moet je regelmatig je loon aanpassen aan je pensioenopbouw om binnen de fiscale grenzen te blijven. Dit vraagt om een constante opvolging van zowel je salaris als je pensioenplan, wat tijd en energie kost.
10. Risico van overlijdensdekking is beperkt
Een IPT-verzekering biedt meestal een basisoverlijdensdekking, maar deze dekking kan onvoldoende zijn om je gezin financieel te beschermen bij vroegtijdig overlijden. In veel gevallen is een extra overlijdensverzekering nodig om volledig verzekerd te zijn, wat extra kosten met zich meebrengt.
11. Administratieve lasten en verplichtingen
Een IPT-verzekering brengt verplichtingen met zich mee, zoals het periodiek herberekenen van het pensioenbedrag. Dit vraagt om administratieve opvolging en kan complex zijn voor bedrijfsleiders die zich liever op hun bedrijf focussen.
12. IPT-verzekeringen zijn onderhevig aan regelgeving
Regelgeving rond IPT-verzekeringen kan veranderen, waardoor fiscale voordelen kunnen verschuiven. Bedrijfsleiders moeten op de hoogte blijven van nieuwe wetten en regels om te voorkomen dat ze tegen onverwachte veranderingen aanlopen.
13. Geen onmiddellijke opbrengst
In tegenstelling tot andere investeringen die direct of op korte termijn rendement kunnen opleveren, zijn IPT-verzekeringen lange termijnoplossingen. Wie zijn kapitaal snel wil laten groeien, zal merken dat de opbrengst in een IPT-verzekering langzaam opbouwt.
14. Kapitaalgebonden en minder flexibel dan andere investeringen
Een IPT-verzekering is kapitaalgebonden, wat betekent dat het weinig flexibiliteit biedt om snel in te spelen op marktschommelingen. Andere investeringsopties, zoals aandelen, obligaties of vastgoed, kunnen meer flexibiliteit bieden voor wie actief beheer wil toepassen.
15. Beperkt aanpasbaar aan veranderende persoonlijke situaties
Bij een verandering in je persoonlijke situatie, zoals een verandering in je vennootschapsstructuur, kan de IPT-verzekering complex zijn om aan te passen. Dit beperkt de optie om snel in te spelen op een nieuwe financiële situatie.
16. Kosten bij afkoop of wijziging van de polis
Wie zijn IPT-verzekering vroegtijdig wil stopzetten of overdragen naar een andere verzekering, zal vaak te maken krijgen met kosten en boetes. Dit maakt het duur om de IPT-verzekering tussentijds te veranderen.
17. Risico’s bij liquidatie van de vennootschap
Als de vennootschap waaruit de IPT-verzekering wordt gefinancierd, in financiële problemen komt, kan dit gevolgen hebben voor de pensioenopbouw. In sommige gevallen kan dit betekenen dat de pensioenrechten minder veilig zijn dan verwacht.
18. Afhankelijkheid van het rendement van de verzekeraar
Het rendement van je IPT-verzekering is sterk afhankelijk van de prestaties van de verzekeraar. Bij een lage renteomgeving of tegenvallende resultaten van de verzekeraar kan je rendement aanzienlijk lager uitvallen dan je aanvankelijk had gehoopt.
19. Weinig transparantie in beleggingsopties
Veel IPT-verzekeringen bieden beperkte beleggingsopties, en de transparantie over de kosten en rendementen van deze opties is vaak onvoldoende. Bedrijfsleiders missen hierdoor soms inzicht in de risico’s en opbrengsten van hun pensioenopbouw.
20. Conclusie: Overweeg alternatieven
Hoewel een IPT-verzekering voordelen biedt, zijn er ook belangrijke nadelen en beperkingen. Voor bedrijfsleiders die waarde hechten aan flexibiliteit, groeikansen en lagere kosten, kan het interessant zijn om ook alternatieve pensioen- en beleggingsmogelijkheden te overwegen. Laat je bijstaan door een pensioenadviseur om het pensioenplan optimaal af te stemmen op je situatie en doelen.
